Rơ le trung gian, hay còn gọi là intermediate relays, là một thiết bị điện tử nhỏ gọn với chức năng chuyển mạch tín hiệu điều khiển và khuếch đại. Chúng đóng vai trò quan trọng trong các bảng mạch điện, thường được sử dụng để kết nối giữa các thiết bị điều khiển có công suất nhỏ và các thiết bị công suất lớn.

Rơ le trung gian có vai trò quan trọng trong các bảng mạch điện tử. Nó là trung gian trong việc truyền tải tín hiệu từ khối điều khiển sang khối động lực. Khối điều khiển ở đây là PLC, các bộ vi xử lý. Còn khối động lực là các bộ khởi động từ (contactor), thiết bị đóng ngắt,…

Cấu tạo rơ le trung gian:

Rơ le trung gian là một thiết bị điện quan trọng trong các mạch điều khiển. Cấu tạo của nó gồm hai phần chính:

Nam châm điện:

• Lõi thép động: Là phần có thể di chuyển, thường được hút vào khi có dòng điện chạy qua cuộn dây.
• Lõi thép tĩnh: Là phần không di chuyển, giúp tăng cường từ trường.
• Cuộn dây: Khi được cấp nguồn, cuộn dây tạo ra từ trường, kích hoạt lõi thép động.

Phần mạch tiếp điểm:

• Tiếp điểm nghịch: Dùng để đóng hoặc cắt tín hiệu cho các thiết bị tải có dòng nhỏ, được cách ly với cuộn hút để tránh hiện tượng cháy nổ hoặc ngắn mạch.

Nguyên lý hoạt động của rơ le trung gian

Khi cấp nguồn, cuộn hút trở thành nam châm điện. Từ trường bên trong cuộn tác động lên đòn bẩy làm đóng mở các điểm điện.

Rơ le trung gian có 2 mạch hoạt động độc lập: một mạch điều khiển cuộn dây để cho phép dòng điện chạy qua hay không dựa vào trạng thái ON hoặc OFF. Mạch còn lại điều khiển dòng điện cần kiểm soát có qua relay hay không.

Ký hiệu của rơ le trung gian trong mạch điện:

• SPDT (Single Pole Double Throw): Rơ le có 1 cực và 2 tiếp điểm. Thường được sử dụng để chuyển đổi giữa hai mạch.
• SPST (Single Pole Single Throw): Rơ le có 1 cực và 1 tiếp điểm. Dùng để mở hoặc đóng một mạch đơn giản.
• DPST (Double Pole Single Throw): Rơ le có 2 cặp tiếp điểm. Cho phép điều khiển 2 mạch độc lập với một vị trí đóng/mở
• DPDT (Double Pole Double Throw): Rơ le có 2 cặp tiếp điểm. Cho phép điều khiển hai mạch độc lập với hai trạng thái chuyển đổi

Mỗi loại rơ le sẽ có ký hiệu và chức năng riêng, giúp dễ dàng nhận diện và lắp đặt trong các mạch điện.

Phân loại theo điện áp

• Rơ le trung gian 12V DC
• Rơ le trung gian 24V DC
• Rơ le trung gian 48V DC
• Rơ le trung gian 220V AC
• Rơ le trung gian 380V AC

Phân loại theo số chân

• Rơ le trung gian 5 chân
• Rơ le trung gian 8 chân
• Rơ le trung gian 11 chân
• Rơ le trung gian 14 chân

Công dụng của rơ le trung gian:

Rơ le trung gian là một thành phần quan trọng trong các hệ thống điều khiển điện, với nhiều công dụng đáng chú ý. Dưới đây là tóm tắt các công dụng chính của rơ le trung gian:

     1. Điều khiển thiết bị: Rơ le trung gian giúp điều khiển các thiết bị như cửa cuốn điện và thiết bị gia dụng nhỏ, tiết kiệm không gian và mang lại sự tinh tế trong điều khiển.

     2.Tăng số lượng tiếp điểm: Rơ le trung gian cho phép mở rộng số lượng tiếp điểm mà không cần thay đổi hình thức điều khiển, đồng thời dễ bảo trì hơn.

     3. Mở rộng công suất điều khiển: Thiết bị này giúp điều khiển nhiều phụ tải khác nhau, mở rộng khả năng điều khiển của hệ thống.

     4. Linh hoạt trong điều khiển: Rơ le có thể điều khiển nhiều loại linh kiện khác nhau và thay đổi linh hoạt giữa các tiếp điểm.

     5. Đóng mở linh kiện: Rơ le trung gian thường được sử dụng để mở và đóng các linh kiện điện trong mạch điều khiển.

     6. Loại bỏ nhiễu: Trong các dây chuyền điều khiển công nghiệp hoặc máy tính, rơ le trung gian giúp loại bỏ nhiễu hiệu quả.

     7. Thiết kế nhỏ gọn: Với thiết kế nhỏ gọn, rơ le trung gian dễ lắp đặt và thay thế, phù hợp cho cả bảng mạch điều khiển điện tử dân dụng và công nghiệp.

     8. Bảo vệ thiết bị: Rơ le trung gian giúp bảo vệ và kéo dài tuổi thọ cho các thiết bị công nghiệp.

     9. Chia tín hiệu: Rơ le được dùng để chia tín hiệu điện đến các bộ phận trong hệ thống, đảm bảo truyền tín hiệu một cách hiệu quả.

    10. Truyền tín hiệu nhỏ: Rơ le trung gian thường được sử dụng để truyền tín hiệu hoặc dòng điện nhỏ (vài Ampe trở xuống). Đối với dòng lớn hơn, thường sử dụng contactor với buồng dập hồ quang.